Wat is een trauma?

“Trauma is misschien wel de meest vermeden, ontkende, onbegrepen en onbehandelde oorzaak van menselijk lijden” (Peter Levine)

De letterlijke betekenis van trauma (Grieks) is wond of verwonding. We gebruiken het tegenwoordig vooral voor heftige gebeurtenissen die fysiek of psychisch kunnen zijn. De traumahelikopter stijgt op voor de ernstigste fysieke zaken.

Psychologisch trauma

Psychologisch trauma gaat over het ondergaan van een ervaring die je compleet overweldigt en hulpeloos maakt. Je vind dan een niet te stoppen overmacht en geweld tegenover je. Je ervaart deze situatie subjectief als levensbedreigend. De normale stressrespons die we hebben om om te gaan met bedreigende situaties is nu niet meer voldoende. Dat komt door de machteloosheid die je ervaart, er is geen mogelijkheid om te vechten of vluchten.

Je systeem schakelt over naar de enige mogelijkheid die het dan nog heeft en dat is dissociëren, bevriezen en psychologisch splitsen. Dat splitsen betekent dat je er psychologisch drie delen ontstaan. Er is een traumadeel, dat zich verplaatst naar het onbewuste en daar als het ware stil blijft staan. Er onstaat een overlevingsdeel dat beschermend optreed en wat vooral als taak heeft om het traumadeel in het onbewuste te houden. En er is een gezond deel dat het leven weer oppakt.

Doordat er echter een traumadeel en een overlevingsdeel zijn ontstaan beïnvloed dit ons leven na het trauma. Er is in ons onbewuste iets verschrikkelijks aanwezig dat verwerkt wil worden en dat zich af en toe laat zien (bv in flashbacks, dromen, of herbeleving nav een trigger). En er is een deel in ons opgestaan dat allerlei manieren ontwikkelt om ons bewuste uit de buurt van het traumadeel te houden. Dat kan op allerlei manieren: vermijden van situaties, controledwang, ontkenning, conflicten vermijden of juist opzoeken, workaholic worden, alcohol, middelen, etc.

Traumabehandeling

Traumabehandeling gaat over het op gang brengen van een verwerkingsproces, waardoor het traumadeel minder groot wordt en verdwijnt. Dan komt er ruimte om niet meer vanuit overlevingsstrategieën en -overtuigingen te handelen, maar meer authentiek te worden en je echte eigen leven te leiden.